Iedereen is op de hoogte van de overspannen woningmarkt. Wil je je woning bij een scheiding verkopen, dan levert de woning doorgaans veel meer geld op dan de aanschafwaarde. De prijzen van de woningen rijzen dan ook de pan uit. Dit lijkt bij verkoop van een woning heel erg positief. Een hoge verkoopprijs creëert immers meer overwaarde. Maar wat als één van jullie een schenking of erfenis met uitsluitingsclausule heeft ontvangen en deze in de woning heeft geïnvesteerd of er is op een andere manier eigen geld in de woning gestoken? We vertellen jullie alles over het vergoedingsrecht samenwoners.
Beleggingsleer en nominaliteitsleer
In een huwelijkse situatie kan er sprake zijn van drie vermogens: het privévermogen van partij A, het gezamenlijke vermogen en het privévermogen van partij B. Als partij A privévermogen gebruikt om gezamenlijk vermogen te financieren – voor bijvoorbeeld een woning – dan krijgt partij A een vordering op het gezamenlijke vermogen. In dat geval is er sprake van een vergoedingsrecht.
Nominaliteitsleer
Als deze investering heeft plaatsgevonden vóór 2012 dan geldt nominaliteitsleer. Dit houdt in dat bij een scheiding partij A recht heeft om zijn geïnvesteerde bedrag terug te vorderen.
Beleggingsleer
Heeft de investering plaatsgevonden na 2012? Dan geldt de beleggingsleer. Partij A heeft in dat geval ook recht op teruggave van het geïnvesteerde bedrag inclusief de waardeontwikkeling. De waardeontwikkeling kan positief of negatief zijn.
Vergoedingsrecht samenwoners: oplopende kosten
Partij A en B hebben een woning gekocht voor € 400.000,-. Partij B heeft middels een schenking met uitsluitingsclausule € 100.000,- geïnvesteerd in de woning. Op dit moment is de woning € 700.000,- waard. Er rust een hypotheek op de woning van € 200.000,-.
Een voorbeeld van de verdeling van de woning waarbij de nominale leer geldt:
De nominale waarde van de investering volgens de nominale leer is € 100.000,-. Aan overwaarde blijft over € 700.000,- minus € 100.000,- minus de hypotheek van € 200.000,- = € 400.000,-. Partij A krijgt € 200.000,- en Partij B ontvangt € 300.000,-. De gedane investering van B stijgt niet mee met de waarde van de woning.
Een voorbeeld van de verdeling van de woning waarbij de beleggingsleer geldt:
De investering van B is gelijk aan ¼ van de aanschafwaarde. Zijn recht op de huidige waarde van de woning bedraagt dan ¼ van € 700.000,- = € 175.000,-. De gezamenlijke overwaarde die dan overblijft is € 700.000,- minus € 175.000,- minus de hypotheek van € 200.000,- =
€ 325.000,-. Partij A heeft recht op de helft hiervan en ontvangt € 162.500 euro. Partij B ontvangt het geïnvesteerde vermogen inclusief de waardestijging van € 175.000,- + de helft van de overwaarde van € 162.500,- = € 337.500,-.
Voorkom onnodige kosten bij vergoedingsrecht als samenwoners
In de huidige tijd is het mogelijk dat investeringen tot onredelijke verdelingen leiden. Dit komt mede door de enorme prijsstijgingen van de woningen en omdat een gedane investering na 2012 meegroeit met de aanschafwaarde van de woning. Is er 10 jaar geleden een woning aangeschaft, dan is er sprake van een enorme waardestijging. De vraag is of jullie dan met die prijsstijging willen rekenen. Hoe zou je deze situatie dan kunnen voorkomen?
Voorkom onnodige kosten bij het vergoedingsrecht als samenwoners, door voorwaarden te laten opstellen door de notaris. Daarin laat je opnemen hoe jullie bij een eventuele scheiding willen omgaan met dit geïnvesteerde vermogen. Meestal wordt er voor gekozen om uit te gaan van een waardestijging op het moment van de gedane investering. Stel, de woning is tien jaar geleden aangekocht en twee jaar geleden heeft er door één van de partijen een investering plaatsgevonden uit privévermogen. In dit geval is het mogelijk af te spreken uit te gaan van de waardestijging vanaf het moment dat de investering plaatsvond. Een andere mogelijkheid is de afspraak maken om uit te gaan van de normaliteitsleer bij de verdeling van jullie vermogen in het geval van een scheiding.
Gratis kennismakingsgesprek
Gaan jullie scheiden en willen jullie graag meer weten over het vergoedingsrecht van samenwoners? Plan dan een gratis kennismakingsgesprek met één van onze deskundige mediators. Scheiden is lastig genoeg. Wij helpen.
